Geleneksel tıpta çok eski çağlardan beri sülükler savaş ve yara tedavisi de dahil olmak üzere çeşitli durumlar için etkili bir tedavi olarak kullanılmaktaydı. Ancak, günümüzde sülük tedavisi, en çok plastik cerrahide kopan uzvun yerine dikilmesinde revaskülarizasyonu sağlamak amacıyla kullanılmakla birlikte, daha birçok rahatsızlıkta, yapılan tedaviye yardımcı bir metot olarak da uygulanmaktadır.
Sülükler kan emerken aynı zamanda bu dokuya, içerisinde birçok biyoaktif maddenin bulunduğu bir salgıyı enjekte ederler. Bu biyoaktif maddeler; analjezik, antikoagulan, anti‐inflamatuar, miyorelaksan, immun modülatör, vasküler sirkülasyon düzenleyici ve hipoksi giderici gibi insan vücudunda adeta bir ilaç benzeri farklı etkiler oluşturmaktadırlar.
Sülükler poikilotermlerdir ve 0 °C ile 30 °C arasındaki sıcaklık aralığında yaşamlarını sürdürebilirler, ancak, ani sıcaklık değişimleri bu canlıların yaşamını yitirmesine sebep olmaktadır. Sülükler, suda çözünmüş veya atmosferik oksijeni genel vücut yüzeyinden alarak kullanmaktadırlar. Sularda bulunan klor, düşük dozlarda olsa bile sülüklerin ölümüne neden olmaktadır.
Sülük tedavisi esnasında, ilk ısırıkta hafif ağrı hissedilir ve daha sonra sülük salgısı anestezik içerdiğinden dolayı uygulama boyunca ağrı hissedilmez. Sülük tutunduğu bölgeden duruma göre ağırlığının 10 katına kadar kan emebilmektedir. Tedavi ortalama 30 ile 60 dakika kadar sürmektedir. Sülükler, kimyasal madde içeren (Parfüm, Kolonya, Cilt Kremi, Alkol) yüzeylere tutunmazlar. Bu sebeple, sülük tutturulacak bölge ılık bir su ve pamuk yardımı ile silinmelidir. Sülüklerin konulduğu kabın içerisine eser miktarda zerdeçal konulmalıdır. Sebebi ise sülükleri bağışıklık sistemini harekete geçireceğinden tutması daha kısa sürecektir. Sülük tutturulacak bölge belirlendikten sonra sülük tutturma tüpünün içerisine sülük konulur. Daha sonra sülüğü tutturmak istediğimiz bölgeye tüpün açık kısmı yerleştirilir. Yerleştirdikten sonra yaklaşık 1-3 dakika içinde sülük istenen bölgeyi ısırarak yapışmış olacaktır. Hasta, çeşitli klinik parametreler, enfeksiyonlar veya allerjik durumlar için tedavi süresince düzenli olarak izlenmelidir. Lütfen sülüğün kendiliğinden bırakmasını bekleyin. Kendiliğinden bırakması demek benim bu bölgede işlemim bitti demektir. Çok önemli bir durum olmadıkça alkol veya kolonya vb. maddeler ile bıraktırmayınız. Bu şekilde tedavi yarım kalmış olabilir. Sülük tutunduğu bölgeden ayrıldıktan sonra salgısında bulunan biyoaktif maddelerin etkisinden dolayı kanama 24‐48 saat devam edebilir. Bu sebeple kanamadan dolayı en erken 24 saatten önce duş almamak gerekir. Isırık alanı, fizyolojik su batırılmış gazlı bez ile temizlenir, kanamanın önlenebilmesi için de sıkı bir tamponla kapatılır. Her bir sülük tek kullanımlıktır. Mümkünse aynı sülük kullanılmamalıdır. Ancak aynı hastada kullanılacaksa, kullanmadan sonra en az 6 ay sonra kullanılmalıdır. Çünkü kullanıldıktan sonra 6 ay boyunca biyoaktif madde veremezler. Suyun içerisinde bekletilen sülükler 6 ay içerisinde tamamen kusmuş olur ve biyoaktif maddesi de hazır duruma gelmiş olur. Bu süre zarfında her 2 günde 1 defa suyunu değiştirmek gerekir. Sülük ısırıkları bazen bazı kişilerde ekimoz ve keloid oluşturmaktadır. Bu lekelerin çoğu 2‐3 hafta içinde kaybolmaktadır.
